ADIN KORUNMASI – ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ

Bir kişiyi diğer kişilerden ayırmaya yarayan araca ad denir.

ADIN ÇEŞİTLERİ

SOYADI

Tanım

Bir kişinin hangi aileye ait olduğunu gösterir. Kişinin ailesini tanımlar. O’na ait olduğu ailenin sosyal mevkiinden yararlanma imkânını veren kavramdır.

Kazanılması

Doğuştan Kazanma

Doğduğunuz anda eğer sizi doğuran kadın evli ise kocasının yani babanızın soyadını (MK m. 187), eğer bu kadın yani anneniz evli değil ise annenizin soyadını alırsınız (MK m. 321).

Sonradan Kazanma aa) Evlenme

Evlenen bir kadın evlenme ile kocasının soyadını alır (MK m. 187). Yeni MK ile kadına, eski (kızlık) soyadını da kocasının soyadının önünde kullanabilme imkânı tanınmıştır. Şimdi diyeceksiniz ki, evlenme ile kadın da kocasına kendi soyadını verebilir mi? Cevabınız EVET ve örneğiniz ise Sayın Tansu ÇİLLER değil mi? Yanlış! Bir kadının kocasına bu şekilde soyadını vermesi Türk Hukukuna göre mümkün değildir. Peki bu örneği nasıl izah edeceğiz. Sevgili arkadaşlarım, Sayın Özer UÇARAN Bey evlenmeden önce kendi soyadının sonuna ÇİLLER soyadını mahkeme kararı ile ekletti. Buradaki amaç da evlenme yolu ile Sayın Tansu Hanım’ın soyadının değişmemesiydi. Zira evlenmeden önce de kendisi tanınmış bir kişi idi.

bb) Evlât Edinme

Evlâtlık, eğer küçük ise ve soyadı da bilinmiyorsa (cami önüne bırakılan bebekler) evlât edinenin soyadını alır veya soyadı olmasına rağmen evlât edinenin soyadını alabilir.

cc) İdarî Bir Kararla Kazanma

ÖZAD (ÖNAD, KÜÇÜK İSİM)

Kişinin, ait olduğu ailenin hangi ferdi olduğunu gösterir.

TAKMA AD (MÜSTEAR AD)

Bir kişinin, muayyen bir iş yaptığı veya faaliyette bulunduğu sırada asıl ismi yerine ve bazen asıl ismini gizlemek için, kullandığı isimdir. Örneğin; Cüneyt Arkın, Karacaoğlan gibi. Edebiyatta bu isim mahlas olarak anılır.

LAKAP

Üçüncü kişiler tarafından keyfî olarak bir kişinin isminin yanına ilave veya onun yerine ikame olan ve o şahsı anmaya yarayan, o kişinin bir özelliğini gösteren bir kelimedir. Örneğin; Çolak Salih, Topal Mehmet, Şifo Mehmet, Fatih Sultan Mehmet gibi.

DİKKAT: Takma adı kişi kendisi kendine takar, lakap ise üçüncü kişiler tarafından takılır.

ADIN KORUNMASI

Adın korunması konusundaki hukukî imkânlar (MK m. 26) kişiliğin korunması ile paralellik arz etmektedir. Bu konuda detaylı bilgiye site içi aramadan ulaşabilirsiniz.

ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ

Adın değiştirilebilmesi için öncelikle haklı bir nedenin varlığı aranır. Başka bir deyişle “ben yıllardır bu adı kullandım. Artık sıkıldım ve başka bir ad kullanmak istiyorum” gerekçesi ile kişi adını değiştiremez.

Örneğin, adının dalga geçilmesine müsait olması veya göbek adının nüfus cüzdanında yer alan adının önüne geçmesi gibi hâller bu konudaki haklı nedenleri oluşturur.

Bir kişi kendi kendine adını değiştiremez. Bu konuda hâkimin karar vermesi gerekir. Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt edilmek suretiyle ilân edilmiş olur. Bunun yanı sıra başka bir ilâna gerek yoktur.

Bir kişinin adını değiştirmiş olması kişisel durumunu da değiştirdiği anlamına gelmez. Kişi aynı kişidir.

Adın değiştirilmesi nedeniyle bir zararın doğması hâlinde zarar gören kişi, bunu öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde bu değiştirme kararının kaldırılmasını dava edebilir (MK m.  27).

Adın değiştirilmesi

Adın değiştirilmesi

Adın değiştirilmesi